www.gw03rzeszow.fora.pl

Umpire

Poniżej maciemoje opracowanie pytań. Nie wszystko pewnie jest dobrze ale może coś komuś się przyda Uśmiech

1. .POJECIE ADM( ORGANIZACYJNE I FUNKCJONALNE)
W naukach administracyjno- prawnych mówi się o 2 znaczeniach administracji:
- organizacyjne- administracja jest pewną organizacją składającą się z różnych organów i skupionych wokół nich jednostek organizacyjnych, utworzone w celu wykonywania zadań publicznych w sposób określony przez prawo
- funkcjonalne- administracja jest pewną działalnością:
* gdy działalność tę prowadzi państwo jako określona organizacja, wtedy mamy do czynienia z administracją państwową w znaczeniu ścisłym
* jeśli działalność taką prowadzą także inne organy i instytucje, wtedy możemy mówić o administracji państwowej w znaczeniu szerszym, o administracji publicznej obejmującej administrację państwową w znaczeniu ścisłym i administrację wykonywaną przez inne organy i instytucje

2. Istota władztwa administracyjnego
Władztwo administracyjne-władztwo administracyjne jest to pojęcie używane bardzo często. Pojawia się jeżeli chodzi o definiowanie organu administracji, gdyż każdy organ administracji dysponuje pewnym władztwem administracyjnym. Jest to uprawnienie do dysponowania przymusem państwowym. Pojęcie to pojawia się również w ramach stosunku administracyjno-prawnego, czyli gdy jedna ze stron posiada władztwo nad drugą. Władztwo określane jest jako możliwość rozkazywania, czy możność przymusu w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Możność stosowania przymusu jest wówczas gdy prawo na to pozwala. Pojęcie władztwa zostało stworzone przez naukę po to aby można było opisać wydarzenia dziejące się w państwie. Władztwo związane jest ze:- stosowaniem przymusu-najprostszym przymusem jest przymus fizyczny, ale istnieją również inne formy zmuszania do zachowania w określony sposób, np.: przymus egzekucyjny polega na zmuszaniu kogoś do wykonywania czegoś. jest stosowany aby osiągnąć określony stan. - stosowanie kar polega na tym aby wyrządzić pewną dolegliwość. Wyróżniamy kary kryminalne( są wymierzane za przestępstwa i wykroczenia) i kary administracyjne ( nakładane w ramach stosunku administracyjno-prawnego, kara taka jest wydawana przez organ wydający decyzję administracyjną. Sankcja nieważności-polega na tym, że odmawia się respektowania skutków prawnych pewnej czynności. Pojawia się w odniesieniu do obywateli. Władztwo organizacyjne jest to władza, która pojawia się w każdej organizacji.

3. POJECIE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO i jego podział.
PRAWA ADMINISTRACYJNEGO są to normy prawne regulujące organizację i zachowanie się administracji publicznej jako części aparatu państwowego a także zachowanie się osób fizycznych i innych podmiotów w zakresie nienormowanych przez przepisy należące do innych gałęzi prawa
Prawo w tym znaczeniu składa się z 4 części z:
1. Prawa o ustroju administracyjno-publicznym
2. Prawa materialnego administracyjnego
3. Prawa procesowego
4. Prawa proceduralnego
II def. Prawo administracyjne jest przeto ogółem norm regulujących organizację administracji oraz formy i przedmiot jej działalności.
W przepisach prawa administracyjnego znajdują się:
- przepisy dotyczące struktury i organizacji organów administracji,
- przepisy normujące działalność organów administracyjnych,
- przepisy określające sposób załatwiania poszczególnych rodzajów spraw.
Przepisy pierwszych dwóch grup stanowią część ogólną prawa administracyjnego, natomiast przepisy trzeciej grupy jego część szczegółową.
Pojęcie prawa administracyjnego – podział wewnętrzny ( definicja (najlepiej prof. Starociaka,) jaki jest podział wewnętrzny, (prawo materialne, proceduralne)wskazanie norm materialnych, proceduralnych, ustrojowych. Podać przykłady prawa przykład aktów normatywnych, które zawierają normy prawa materialnego, ustrojowego, proceduralnego)
Prawo admin. Najbardziej pełną definicją prawa adm. Jest definicja prof. Starociaka Prawo administracyjne to gałąź prawa, która reguluje działalność organów państwowych podejmowana w celu wykonywania ustalonych prawem zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania Wyróżniamy tu takie formy działania wydawanie aktów administracyjnych,- zawieranie porozumień admin.. -zawieranie umów,- prowadzenie działalności społeczno-organizacyjnej, -wykonywanie czynności materialno-technicznych. Podział wewnętrzny prawa adm. normy prawa dzielone są na grupy zależnie od przyjętego kryterium podziału na: ustrojowe prawo administracyjne na które składają się normy bezpośrednio dotyczące organizacji apar. admin ustawa o samorządzie gminnym , ustawa o administracji rządowej w województwie, ustawa o policji ustawa i straży pożarnej proceduralne prawo admin normy dotyczące toku działania organów admin. np. kodeks postępowania administ, ordynacja podatkowa materialne prawo admin.- na które składają się normy dotyczące konkretnych działów admin. publicznej. .(normy te tworzą tzw. szczegółową część prawa admin.):prawo budowlane, oświatowe, górnicze, wodne, lotnicze, ustawa o broni i amunicji.

4. STOSUNEK ADMINISTRACYJNOPRAWNY

stosunek prawny regulowany przez normy prawa administracyjnego. Powstaje wskutek zaistnienia przesłanek faktycznych lub określonych faktów prawnych. Ustaje z chwilą wydania przez organ administracji publicznej, wiążącego rozstrzygnięcia (pogląd dyskusyjny - zdaniem niektórych badaczy, to właśnie decyzja administracyjna kształtuje stosunek administracyjno-prawny).
Elementy stosunku administracyjno-prawnego:
Przedmiot stosunku administracyjno-prawnego – musi dotyczyć sfery publicznej i być normowany przez kompetentne organy administracji publicznej, w drodze wydawanych na podstawie prawa, aktów administracyjnych;
Podmiot stosunku administracyjno-prawnego – obligatoryjnym uczestnikiem stosunku administracyjno-prawnego jest organ administracji publicznej lub podmiot wykonujący jego funkcje. Podmiotami mogą być również, o ile posiadają osobowość prawa administracyjnego, osoby fizyczne lub grupy, osoby prawne, jednostki organizacyjne itp;
Relacje pomiędzy uczestnikami stosunku administracyjno-prawnego – w przeciwieństwie do stosunku cywilnoprawnego, w którym istnieje domniemanie równości stron, stosunek administracyjno-prawny charakteryzuje się nierównorzędnością jego podmiotów. Oznacza to, że organ administracji publicznej jednostronnie rozstrzyga o prawach lub obowiązkach podmiotów stosunku.
Główne rodzaje stosunku administracyjno-prawnego:
Stosunek materialny – powstaje na skutek zaistnienia stanu faktycznego lub faktu prawnego, wyczerpującego zakres zastosowania norm prawa administracyjnego materialnego. Nawiązanie stosunku materialnego jest związane z nałożeniem na adresatów norm prawa materialnego, określonych w nim praw i obowiązków;
Stosunek procesowy – powstaje w wyniku zaistnienia stosunku materialnego, w momencie wszczęcia postępowania administracyjnego. Z mocy stosunku procesowego stronom przysługują, na podstawie prawa administracyjnego procesowego, prawa i obowiązki formalne;
Stosunek egzekucyjny – jest pochodną stosunku procesowego. Jego istota polega na konieczności bezwzględnego podporządkowania się decyzji egzekucyjnej, organu administracji publicznej wydanej w celu wykonania prawa; łączy się z mniejszą lub większą dolegliwością.

5.i 6. Źródła prawa administracyjnego oraz ich podział
Pojęcie źródła prawa- miejsce w którym poznamy normę prawną, czynność związaną z uchwaleniem prawa, akt prawny
Akty stanowienia prawa- o stanowieniu, uchwalaniu, wydawaniu
- akty powszechnie obowiązującego prawa
- akty prawa o charakterze wewnętrznym
Źródła prawa wewnętrzne:
- uchwały- sejm, senat np. o regulaminie pracy
- zarządzenia np. ministra w Monitorze Polskim lub przepisach resortowych
- wiążą wewnętrzną strukturę organizacji, jednostki zależne, podległe (regulaminy, statuty)
- moc prawna i obowiązywanie- jednakowe dla wszystkich źródeł powszechnie obowiązujących ale różna moc prawna wynikająca z hierarchii
Źródła prawa powszechnie obowiązującego:
* Konstytucja- art. 87
- najwyższe prawo RP
- stosuje się wprost, bezpośrednio
- z Konstytucją muszą być zgodne pozostałe źródła prawa powszechnego i wewnętrznego
- akt wew nie może być dowolnie kształtowany
- szczególny tryb uchwalania i zmiany konstytucji
- określa podstawowe zasady funkcjonowania państwa, jego ustroju, ustala katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego
- zawiera podstawowe wolności oraz prawa i obowiązki człowieka i obywatela
- ustrój władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej
* Ustawa- jest podstawowym aktem stanowienia prawa powszechnie obowiązującego. Ustawę uchwala sejm RP. Sposób i zakres współpracy sejmu i senatu określa konstytucja art. 121.
Z inicjatywą uchwalania ustawy może wystąpić:
- grupa co najmniej 100 tyś obywateli
- grupa co najmniej 15 posłów
- senat
- prezydent RP
- rada ministrów
Przedmiot ustawy- podstawowe prawa i obowiązki, reguluje się najważniejsze materie prawne, określa uprawnienia, kompetencje
Projekt ustawy budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym, ustawy o zaciąganiu długu publicz oraz o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo może wnieść tylko Rada Ministrów
Procedurę uchwalania ustawy określają:
- konstytucja
- regulamin sejmu i senatu
Sejm rozpatruje projekt ustawy w 3 czytaniach. Wnioskodawca może wycofać projekt w toku postępowania do czasu zakończenia 2 czytania projektu. Sejm uchwala ustawę zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że konstytucja przewiduje inną większość. Uchwaloną ustawę Marszałek Sejmu przekazuje Senatowi. Jeżeli Senat w ciągu 30 dni nie podejmie stosownej uchwały ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm. Uchwałę Senatu odrzucającą ustawę albo poprawkę zaproponowaną w uchwale Senatu uważa się za przyjętą jeżeli Sejm nie odrzucił jej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Po zakończeniu postępowania w sejmie Marszałek Sejmu przedstawia uchwaloną ustawę do podpisu Prezydentowi RP. Prezydent podpisuje ustawę w ciągu 21 dni i zarządza jej ogłoszenie w DZ.U. chyba że w tym terminie wystąpi do Tryb Konst z wnioskiem w sprawie zgodności ustawy z konstytucja. Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt ustawy za pilny, wówczas skróceniu ulegają terminy. Konstytucja stanowi że termin rozpatrzenia takiej ustawy przez sejm wynosi 14 dni a podpisanie przez Prezydenta 7 dni.
Ustawa budżetowa
Rada Min wnosi projekt ust budżet co najmniej 3 m-ce przed początkiem roku budżet. Senat uchwala poprawki w terminie do 20 dni a Prezydent podpisuje ustawę w terminie do 7 dni. Konstytucja odbiera Prezydentowi prawo do przekazania ust budżet Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Tryb Konstyt ma obowiązek orzeczenia o niezgodności ust budż z konstyt w ciągu 2 m-cy od dnia złożenia wniosku przez Prezydenta w Tryb Konstyt. W tym samym trybie jest uchwalana ust o prowizorium budżetowym.
Prowizorium budżetowe- jest to forma zastępcza do ust budż państwa. Jest to akt prawny o charakterze wyjątkowym określający dochody i wydatki państwa w okresie krótszym niż rok. Warunkiem wejścia w życie ust jest jej ogłoszenie w sposób określony przez ustawę.
* Ratyfikowane umowy międzynarodowe
* Rozporządzenia
Wg art. 92 ustęp 1 konstyt rozporządzenia są wydawane przez organy w nich wskazane na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ust i w celu jej wykonania. Konstyt wyposaża w prawo do wydawania rozporządzeń następujące organy:
- prezydent
- rada min
- KRRiTV
- wchodzące w skład rady min przewodniczącego określonego w ust komitetu
- ministra kierującego działem administracji rządowej
Rozporządzenie może być wydane tylko w celu rozwiązania spraw którym poświęcona jest ustawa. W ten sposób konstyt opowiada się za ścisłym merytorycznym i formalnym związkiem ustawy i rozporządzenia.
Konstyt przewiduje ponad to możliwość wydania:
- rozporządzenia z mocą ustawy (upoważniony jest prezydent RP)
- rozporządzenia o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego (upoważniony prezydent)
- rozporządzenia o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej (upoważniony jest prezydent)
* Akty prawa miejscowego
Są one również źródłami prawa powszechnie obowiązującego, zakres obowiązywania tych aktów jest ograniczony do obszaru działania organu który ustanowił ten akt.
Do ustanawiania takich źródeł prawa powołane są organy:
- admin rządowej ogólnej
- admin rządowej specjalnej
- organy sam teryt
Wszystkie akty prawa miejscowego muszą być wydane na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach.
Akty prawa miejscowego:
- przepisy porządkowe (wojewody, wójta, rady, zarządu). Są wydawane w przypadkach nie cierpiących zwłoki, w przypadku zagrożenia życia, przypadki nadzwyczajne
- uchwały rad (gminne, powiatowe, samorząd województwa)
# przepisy wykonawcze wydawane są na podstawie upoważnień ustawowych
# przepisy ustrojowe: ust o samorz gminnym, powiatowym, wojewódzkim
Ogłaszane są w dzienniku urzędowym województwa lub przez obwieszczenie. Organy mogą stanowić przepisy o charakterze wewnętrznym. Te przepisy wiążą tylko te jednostki wewnętrzne, nie mogą stanowić podstawy do wydawania decyzji administracyjnych. Mogą kształtować one strukturę podległych jednostek organizacyjnych, mogą kształtować status pracowników i określać ich zadania.
Do aktów wew należą:
• uchwały sejmu, senatu, rady min
• zarządzenia prezydenta
• zarządzenia prezesa rady min oraz ministrów

7. Akty prawa wewnętrznego- akty wewnętrzne są regulowane przez prawo, obowiązują jednostki organizacyjne i organy państwowe lub organy samorządów terytorialnych i określają ich zadania i kompetencje. Stanowią podstawy do podejmowania działań przez administrację. Do aktów wewnętrznych należą: -uchwały Sejmu, Senatu i Rady Ministrów, - zarządzenia Prezydenta, Premiera, Ministrów, - akty prawa miejscowego nie mające mocy powszechnie obowiązującej, -nieratyfikowane umowy międzynarodowe.

8. i 9. Pojęcie form działania administracji oraz rodzaje
Wśród podstawowych form działania administracji publicznej określanych przez prawo należy wymienić:
• akty administracyjne,
• akty normatywne,
• formy działań faktycznych,
• umowy.
Oprócz tych form działania administracji wyróżniamy również wiele innych, są one tak różne, jak różne są formy samej administracji publicznej. Obok form działania występujących w aparacie administracyjnym mamy całą paletę form działania administracji na zewnątrz.
Administracja publiczna podejmuje działania w formach określonych przez prawo, oznacza to, że podstawą działania organów administracji musi być przepis prawny, szczególnie wówczas, gdy organ administracji nakłada obowiązki i przyznaje prawa obywatelom. Jednak działanie administracyjne to nie tylko wydawanie aktów administracyjnych dotyczących spraw indywidualnych, bądź podejmowanie innych czynności prawnych, ale również obejmują inne formy aktywności takich jak np:
• protokoły
• rejestry.
Podstawową formą działania administracji jest akt administracyjny. Aktem administracyjnym jest władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. Podstawą aktu administracyjnego jest przepis prawny. Akt administracyjny musi pochodzić od organu uprawnionego do wydawania takich aktów, musi mieć podstawę prawną, oraz musi spełniać szereg innych warunków przewidzianych przez prawo, np. co do formy czy wydania po przeprowadzeniu postępowania. Celem aktu administracyjnego jest wywołanie skutku prawnego, który polega na tym, że akt ten tworzy, zmienia lub znosi prawa i obowiązki bądź ustala je w sposób wiążący albo uznaje stan prawny pewnej rzeczy. Do cech charakterystycznych aktu administracyjnego należy zaliczyć jego władczość, regulację konkretnej sprawy i wywołanie skutków prawnych.
Akt administracyjny jest opartym na przepisach prawa administracyjnego władczym, jednostronnym oświadczeniem woli organu administracji publicznej, które określa sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie. Nazwami używanymi na określenie aktu administracyjnego są : decyzja administracyjna, zażalenie, nakaz, postanowienie. Tryb wydawania aktów administracyjnych jest szczegółowo uregulowany w kodeksie postępowania administracyjnego i ewentualnie w innych przepisach proceduralnych. Stosowane przepisy określają tryb zaskarżania aktów administracyjnych.
Akty administracyjne mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów.
Główny podział wyróżnia akty wewnętrzne i zewnętrzne.
1. Akty wewnętrzne – akty wydawane w wewnętrznej sferze administracji, akty kierowane do podmiotów podległych organizacyjnie lub służbowo. Akty wewnętrzne nie wymagają żadnej szczególnej podstawy prawnej, wystarczy ogólne upoważnienie do kierowania podmiotami będącymi adresatami aktu. Przykładem aktu wewnętrznego jest zarządzenie.
2. Akty zewnętrzne są to akty kierowane do wszystkich innych podmiotów, nie podporządkowanych organizacyjnie organowi wydającemu akt. Typowym przykładem aktu administracyjnego zewnętrznego jest decyzja administracyjna.

10 i 11. pojęcie aktu administracyjnego i rodzaje

Podstawową formą działania administracji jest akt administracyjny. Aktem administracyjnym jest władcze działanie prawne organu administracji skierowane na wywołanie konkretnych, indywidualnie oznaczonych skutków prawnych. Podstawą aktu administracyjnego jest przepis prawny. Akt administracyjny musi pochodzić od organu uprawnionego do wydawania takich aktów, musi mieć podstawę prawną, oraz musi spełniać szereg innych warunków przewidzianych przez prawo, np. co do formy czy wydania po przeprowadzeniu postępowania. Celem aktu administracyjnego jest wywołanie skutku prawnego, który polega na tym, że akt ten tworzy, zmienia lub znosi prawai obowiązki bądź ustala je w sposób wiążący albo uznaje stan prawny pewnej rzeczy. Do cech charakterystycznych aktu administracyjnego należy zaliczyć jego władczość, regulację konkretnej sprawy i wywołanie skutków prawnych.
Akt administracyjny jest opartym na przepisach prawa administracyjnego władczym, jednostronnym oświadczeniem woli organu administracji publicznej, które określa sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie. Nazwami używanymi na określenie aktu administracyjnego są : decyzja administracyjna, zażalenie, nakaz, postanowienie. Tryb wydawania aktów administracyjnych jest szczegółowo uregulowany w kodeksie postępowania administracyjnego i ewentualnie w innych przepisach proceduralnych. Stosowane przepisy określają tryb zaskarżania aktów administracyjnych.
Akty administracyjne mogą być klasyfikowane według różnych kryteriów.
Główny podział wyróżnia akty wewnętrzne i zewnętrzne.
1. Akty wewnętrzne – akty wydawane w wewnętrznej sferze administracji, akty kierowane do podmiotów podległych organizacyjnie lub służbowo. Akty wewnętrzne nie wymagają żadnej szczególnej podstawy prawnej, wystarczy ogólne upoważnienie do kierowania podmiotami będącymi adresatami aktu. Przykładem aktu wewnętrznego jest zarządzenie.
2. Akty zewnętrzne są to akty kierowane do wszystkich innych podmiotów, nie podporządkowanych organizacyjnie organowi wydającemu akt. Typowym przykładem aktu administracyjnego zewnętrznego jest decyzja administracyjna.

12….. Czynności administracyjno-prawne, można je podzielić na:
1) akty zewnętrzne, które mogą być skierowane do wszystkich obywateli i podmiotów nie podporządkowanych organizacyjnie ani nie pozostających w szczególnych stosunkach zależności.
2)akty wewnętrzne, które skierowane są do podmiotów pozostających w stosunku podporządkowania albo do osób pozostających w szczególnym stosunku zależności i poddanych z tego tytułu szczególnym stosunkom prawnym (akty występujące w układzie wewnętrznym).
Swoistą kategorię stanowią akty procesowe. Prawa procesowe istnieją we wszystkich działach prawa jako służące do realizacji prawa materialnego. Dla realizacji materialnego prawa administracyjnego podstawowe znaczenie mają kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Czynności administracyjno prawne można podzielić na akty generalne (normatywne) i akty indywidualne. Dokładne rozgraniczenie między aktami generalnymi a indywidualnymi jest trudne do przeprowadzenia.
Aktami generalnymi w układzie zewnętrznym są rozporządzenia, zaś w układzie wewnątrzadministracyjnym- instrukcje, zarządzenia wewnętrzne, a w układzie zakładowym- regulaminy.
Aktami indywidualnymi w układzie zewnętrznym są przede wszystkim decyzje administracyjne, w układzie wewnątrzadministracyjnym- polecenia (rozkazy) służbowe, a w układzie zakładowym- polecenia zakładowe dla pracowników. „
Stosując jako kryterium podziału stopień konkretności oznaczenia adresata aktu można wyróżnić pięć grup aktów administracyjnoprawnych:
a) rozporządzenia; określają one metody (reguły postępowania, np. „każdy kto – to…” bądź gdy zaistniej sytuacja A to ma nastąpić skutek prawny B.
b) Akty planowania, norma prawna nakłada obowiązek wykonania planu. Ustawa, uchwała, zarządzenie czy norma powołana lub zawarta w samym planie nakłada obowiązek wykonania pewnego złożonego, ale określonego i jednorazowego zadania. Moc wiążąca takiego aktu kończy się z chwilą wykonania zadania bądź z upływem okresu, na jaki plan został ustalony.
c) Akty tworzące sytuacje prawne dla obywateli. Akty te regulują prawnie konkretne, indywidualne sytuacje, ale nie są skierowane do konkretnego adresata, nie stwarzają uprawnień dla danego konkretnego podmiotu. Stwarzają tylko obiektywne, ale konkretne sytuacje na korzyść lub nie korzyść obywatela.
d) Akty tworzące uprawnienia lub obowiązek dla oznaczonego adresata (subiektywne). Akty te tworzą normę indywidualną dla określonego adresata bezpośrednio (bez pomocy sądów). Stwarzają one bądź trwały status określonej osoby, bądź regulują jedną konkretną sprawę. są to akty administracyjne w ścisłym znaczeniu, przeważnie są to decyzje administracyjne, będące kwalifikowaną formą aktu administracyjnego. Jedną z zasada ogólnych postępowania administracyjnego jest, przewidziana przez k.p.a., zasada czynnego udziału strony w postępowaniu.
e)Akty egzekucyjne zalicza się do kategorii aktów administracyjnych, o ile są czynnościami prawnymi. Zadaniem tych aktów jest doprowadzenie do wykonania prawa, a zwłaszcza obowiązku prawnego.

13. Uznanie administracyjne. Administracja może działać tylko na podstawie ustawy. Swobodne uznanie przysługuje administracji o ile zostanie jej przyznane przez wyraźny przepis ustawy. Uznanie administracyjne istnieje wówczas, gdy administracja dla urzeczywistnienia stanu prawnego może wybierać między różnymi rozwiązaniami. Uznanie występuje wtedy, gdy norma prawna nie determinuje w sposób jednoznaczny skutku prawnego, lecz pozostawia w sposób wyraźny dokonanie takiego wyboru organowi administracji. Uznanie może polegać na tym, że administracja musi się zdecydować, czy dany środek można w ogóle zastosować albo też jaki ze środków wybrać. Uznanie zapewnia ustawodawca, ponieważ musi ono wynikać z normy prawnej (ustawowej). Technicznie upoważnienie do uznania przybiera formę wyraźnego wskazania na uznanie, przez wyrażenia organ „może”, „jest uprawniony”, bądź wynika z całokształtu uregulowania. Nie ma natomiast uznania, gdy ustawa stanowi, że organ „wyda”, „ustali”, „nakazuje” itd. Uznanie stwarza administracji możliwość działania na własną odpowiedzialność, jakkolwiek na podstawie upoważnienia udzielonego przez ustawę. Zawsze administracja jest zobowiązana mieć „na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli”. Uznanie administracyjne ma zastosowanie przede wszystkim przy załatwianiu spraw indywidualnych, ale nie tylko. Cel uznania i trafność rozstrzygnięcia konkretnego przypadku wymagają szczegółowego wyważenia wszelkich argumentów przemawiających za, jak i przeciw określonemu rozstrzygnięciu. Decyzje administracyjne oparte na uznaniu podlegają kontroli NSA.

14. Pojęcie organu administracyjnego
ORGANY ADMINISTRACJI
Organy administracyjne są trzonem aparatu administracyjnego i najważniejszymi elementami administracji publicznej. Organ to osoba lub osoby, odgrywające centralną rolę w administracji publicznej. Jeśli mówimy że organ działa w imieniu całego organizmu państwowego, to znaczy, że działa w imieniu woli społecznej.

Jednostki pomocnicze organów to urzędy, wykonujące często zadania zlecone przez organy. Działają według określonych struktur.
Organ administracji jest to podmiot (człowiek lub grupa ludzi) wyodrębniony w strukturze administracji, wyposażony we władztwo administracyjne oraz posiadający własne, wyróżniające go kompetencje.
Organy administracji państwowej dzielą się na: naczelne i centralne oraz terenowe organa rządowej administracji ogólnej i administracji specjalnej.

Organami naczelnymi są: Rada Ministrów i poszczególni ministrowie.

Rada Ministrów jest najwyższym, wykonawczym i zarządzającym organem administracji państwowej. Rada Ministrów kieruje całokształtem działalności administracji państwowej, podejmując różne uchwały, wydając rozporządzenia i różne wytyczne. W kompetencji Rady Ministrów znajdują się wszystkie sprawy polityki państwa, których ustawy nie zastrzegły dla Prezydenta, innego organu administracji państwowej lub samorządu terytorialnego.

W skład Rady Ministrów wchodzą: Prezes Rady Ministrów (premier); wiceprezesi Rady Ministrów; ministrowie; przewodniczący komisji i komitetów sprawujących funkcję naczelnych organów administracji państwowej.

Tryb powoływania i odwoływania Rady Ministrów określa ustawa konstytucyjna z 17.10.1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Dz. U. nr 84, poz. 426).

Ministrowie jako członkowie Rady Ministrów kierują określonym działem administracji zwanym resortem. W celu wykonania ustaw sejmowych i na ich podstawie wydają rozporządzenia i zarządzenia.

Centralnymi organami administracji państwowej są centralne urzędy, nie zaliczane do organów naczelnych. Kierownicy urzędów centralnych nie są członkami rządu. Centralne urzędy administrują określonymi, wyodrębnionymi, z reguły wąskimi zakresami zagadnień. Podlegają Prezesowi Rady Ministrów lub właściwemu ministrowi. Spośród urzędów centralnych można m.in. wymienić: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Patentowy RP, Agencję do Spraw Inwestycji Zagranicznych, Polski Komitet Normalizacji.

Terenowymi organami rządowej administracji ogólnej są wojewodowie i podporządkowane im organy administracji ogólnej. Wojewoda na obszarze województwa jest przedstawicielem rządu. Sprawuje nadzór nad organami samorządu terytorialnego w trybie i w granicach określonych odrębnymi ustawami. Wojewoda jest w postępowaniu administracyjnym organem wyższego stopnia w stosunku do: kierowników rejonowych urzędów rządowej administracji ogólnej; organów samorządu terytorialnego w zakresie wykonywanych przez nie zleconych zadań administracji ogólnej. Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji. Wicewojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody. Swoje kompetencje jako terenowy przedstawiciel rządu realizuje wojewoda poprzez wydawanie zarządzeń i decyzji administracyjnych. W wypełnianiu funkcji pomaga mu urząd wojewódzki, w ramach którego są wyodrębnione wydziały kierowane przez dyrektorów. Przy wojewodzie działa też kolegium opiniodawczo-doradcze. Nadzór nad działalnością wojewody sprawuje Prezes Rady Ministrów i ministrowie.

Terenowymi organami rządowej administracji ogólnej podległymi wojewodzie są kierownicy urzędów rejonowych. Kierownicy urzędów rejonowych wykonują zadania terenowych organów rządowej administracji ogólnej oraz wynikające ze szczególnych ustaw. Terytorialny zasięg działania urzędów rejonowych nie może naruszać granic gmin. Urząd rejonowy jest aparatem pomocniczym kierownika urzędu. Jego organizację określa statut nadany przez wojewodę. Kierownika urzędu rejonowego i jego zastępcę powołuje i odwołuje wojewoda. W swojej działalności kierownicy unędów rejonowych podlegają kierownictwu i nadzorowi wojewody.

15. CENTRALIZACJA I DECENTRALIZACJA ADMINISTRACJI
Centralizacja administracji (c.a.) - proces skupiania uprawnień do podejmowania decyzji na szczeblu centralnym i równocześnie metoda budowy aparatu administracyjnego, której istotą jest hierarchiczne podporządkowanie organów stopnia niższego organom stopnia wyższego. Podporządkowanie to polega na całkowitym uzależnieniu służbowym i osobowym, przejawiającym się w szczególności na prawie:
1. kierowania pracą organu niższego w sposób uznany za właściwy,
2. wydawania poleceń, instrukcji, wytycznych itp. (są to tzw. akty wewnętrznego kierowania),
3. wkraczania dyrektywnego w ich działalność,
4. decydowania o sprawach kadrowych.

Wprowadzona od 1 stycznia 1999 r. reforma administracji publicznej w znaczącym zakresie ogranicza występowanie centralistycznego modelu administracji publicznej.
Decentralizacja administracji (d.a.) - proces przekazywania uprawnień ze szczebla centralnego na szczeble niższe, a także sposób organizacji i wykonywania władztwa administracyjnego państwa, w którym organy działające na niższym szczeblu nie pozostają w stosunku hierarchicznej podrzędności do organów szczebla wyższego. Wkroczenie tego ostatniego w prawnie zagwarantowaną swobodę działania organu niższego może się dokonywać wyłącznie na podstawie, w trybie i zakresie określonym w przepisach prawnych. Najważniejszymi warunkami funkcjonowania zdecentralizowanej administracji (obok braku podporządkowania) są: posiadanie własnych kompetencji, własnego majątku, odrębnego systemu finansowego, gwarantującego własne źródła dochodów i swobodę w określaniu kierunków ich wydatkowania, a także niezależność w polityce kadrowej. Podstawowym przykładem d.a. jest samorząd terytorialny, który swoje zadania wykonuje we własnym imieniu, na własny rachunek i na własną odpowiedzialność oraz samorząd zawodowy i gospodarczy.

Decentralizacja władzy publicznej to rozproszenie władzy publicznej, to przeniesienie części uprawnień i odpowiedzialności władzy publicznej z organów władzy państwowej na organy władzy samorządowej możliwie najniższego szczebla (szczeble strukturalne nie są wzajemnie podporządkowane).
Zgodnie z Konstytucją RP(art. 15) ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej.
Decentralizacja administracji jest to proces przekazywania uprawnień ze szczebla centralnego na szczeble niższe, a także sposób organizacji i wykonywanie władztwa administracyjnego państwa, w którym organy działające na niższym szczeblu nie pozostają w stosunku hierarchicznej podrzędności do organów szczebla wyższego.
Aby można było mówić o decentralizacji muszą być spełnione warunki:
- wyposażenie organu niższego rzędu we własne, właściwe kompetencje
- brak hierarchicznego podporządkowania
- faktyczna samodzielność organu niższego stopnia – gwarantowane przez nadzór, kompetencje, źródła finansowania, osobowość prawną, a więc równorzędne stosunki z państwem
- swoboda w określaniu wydatków
- niezależność w polityce kadrowej.
Wyróżniamy dwa rodzaje decentralizacji:
- terytorialną np. samorząd terytorialny, samorząd specjalny
- rzeczową – powierzenie samodzielnym organom zarządzanie określonymi sprawami.
Podstawową formą decentralizacji administracji utworzony w 1990 i 1998 roku samorząd terytorialny na skutek powstania trój szczeblowego podziału administracyjnego:
- gminy
- powiaty
- województwa.
Przykładem decentralizacji administracji są także samorząd zawodowy
i gospodarczy.
Wykonuje on swoje zadania na własny rachunek, we własnym imieniu, na własną odpowiedzialność
Podział władzy wykonawczej, czyli decentralizacja zadań i uprawnień wygląda następująco:
a) podział zasadniczy:
- województwo: samorząd terytorialny i administracja zespolona pod nadzorem wojewody
b) podział specjalny:
- organy nie należące do systemu ogólnych organów organizacji rządowych i
Samorząd terytorialny (w ramach resortów do wykonania określonych zadań)
- z tego podziału mogą korzystać instytucje niepaństwowe wykonujące zadania
Publiczne
b) podział pomocniczy:
- w celu wykonania zadań należących do terenowych organów państwowych
- ma uzupełnić podział zasadniczy lub specjalny ze względu na postulat racjonalności, skuteczności i wykonania zadań.

(przykład zdecentralizowania-instytucjonalna formą decentralizacji adm. publicznej jest samorząd terytorialny i samorząd zawodowy. Istotą adm. samorządowej terytorialnej jest wykonywanie zadań publicznych o znaczeniu lokalnym w imieniu i na rachunek wspólnoty samorządowej:
-samorząd gminy
-samorząd powiatowy
-samorząd wojewódzki
-samorząd radców prawnych
-samorząd lekarzy)

16. KONCENTRACJA I DEKONCENTRACJA ZADAN ADM PUBLICZNEJ

-KONCENTRACJA-zasada ta oznacza skupianie kompetencji do podejmowania decyzji w rękach nielicznej grupy organów
-DEKONCENTRACJA-zasada ta oznacza rozproszenie kompetencji do podejmowania decyzji na rzecz większej grupy organów tego samego szczebla (dekoncentracja rzeczowa) lub na rzecz organów szczebla niższego (dekoncentracja terytorialna)
(Przykład: ustawowe uprawnienie organów adm. do zawierania porozumień adm. w celu przekazania innym organom wykonania zadań. Takim przykładem jest również powierzenie zadań organom adm. w drodze ustawy)

=zasady te nie odnoszą się bezpośrednio do układów organizacyjnych, nie określają stosunków miedzy poszczególnymi jednostkami, lecz wyrażają sposób podziału zadań
Dekoncentracja administracji (dk.a.) - proces rozpraszania (przenoszenia) zadań i kompetencji w ramach administracji scentralizowanej na większą liczbę organów; organy te, przejmując kompetencje, pozostają w dalszym ciągu w stosunku pełnej zależności służbowej i osobowej od organu zwierzchniego. Dk.a. może mieć charakter dekoncentracji resortowej, gdy przenoszenie kompetencji następuje na kilka organów tego samego szczebla lub terytorialnej, polegającej na przejmowaniu kompetencji organu wyższego przez podległe mu organy terenowe. Dekoncentracja nie zmienia charakteru administracji, która nadal pozostaje scentralizowana, gdyż przekazanie kompetencji nie oznacza uznania niezależności i samodzielności organów przy ich wykonywaniu. Przeciwieństwem dk.a. jest jej koncentracja, czyli przejmowanie i skupianie kompetencji przez małą liczbę organów centralnych.

FORMY DECENTRALIZACJI ADMINISTRACJI
-DECENTRALIZACJA- zasada ta określa tym układu organizacyjnego opartego na samodzielności w wykonywaniu zadań przez jednostkę zdecentralizowaną, ograniczoną tylko ściśle określonymi środkami nadzoru.
=zasady te odnoszą się bezpośrednio do układów organizacyjnych określają stosunki miedzy poszczególnymi jednostkami

Wyróżniamy dwa rodzaje decentralizacji:
- terytorialną np. samorząd terytorialny, samorząd specjalny
- rzeczową – powierzenie samodzielnym organom zarządzanie określonymi sprawami.
Podstawową formą decentralizacji administracji utworzony w 1990 i 1998 roku samorząd terytorialny na skutek powstania trój szczeblowego podziału administracyjnego:
- gminy
- powiaty
- województwa.
Przykładem decentralizacji administracji są także samorząd zawodowy i gospodarczy.
Wykonuje on swoje zadania na własny rachunek, we własnym imieniu, na własną odpowiedzialność
Podział władzy wykonawczej, czyli decentralizacja zadań i uprawnień wygląda następująco:
a) podział zasadniczy:
- województwo: samorząd terytorialny i administracja zespolona pod nadzorem wojewody
b) podział specjalny:
- organy nie należące do systemu ogólnych organów organizacji rządowych i
Samorząd terytorialny (w ramach resortów do wykonania określonych zadań)
- z tego podziału mogą korzystać instytucje niepaństwowe wykonujące zadania
Publiczne
c) podział pomocniczy:
- w celu wykonania zadań należących do terenowych organów państwowych
- ma uzupełnić podział zasadniczy lub specjalny ze względu na postulat racjonalności, skuteczności i wykonania zadań.

17. Zasada hierarchicznego podporządkowania organów administracji niższych szczebli organom wyższym. Przejawia się w podwójnej zależności – służbowej i osobowej,
a) Zasada służbowa – wydawanie poleceń służbowych przez organ wyższy organom niższym
b) Zasada osobowa – organ wyższego stopnia ma prawo obsadzenia stanowisk w organach bezpośrednio lub pośrednio niższych szczebli, zwolnień, awansów, nagradzania, pociągania do odpowiedzialności i wymierzania kar.
Cechy hierarchii;
1. Poszczególni członkowie organizacji lub jednostki organizacyjnej maja w układzie stopniowym określoną rangę
2. Ranga związana jest zasadniczo z prawem wydawania zarządzeń albo z obowiązkiem ich wykonania
3. Stosunek nadrzędności obejmuje prawo kontroli oraz uzyskiwania informacji od jednostek podległych (otrzymywania sprawozdań)
4. Występuje podwójna zależność; służbowa i osobowa.
Nadzór w teorii prawa administracyjnego oznacza kontrolę oraz możność podjęcia prawem przewidzianych środków wiążących nadzorowanego lub możność bezpośredniego wzruszenia (uchylenia, stwierdzenia nieważności) jego aktów.
Kontrola natomiast oznacza prawo organu kontrolującego do wyłącznie sprawdzania działalności innych organów czy jednostek organizacyjnych i oceniania prawidłowości ich działalności, przyrównywanie do jakichś wzorców (ISO).Kontrola to inaczej; lustracja, wizytacja, rewizja.
Podmioty administracji i ich podział

18…. Samorząd- jest to sposób wykonywania adm. Istotą samorządu jest samodzielne wykonywanie adm. przez podmioty niezależne od adm. rządowej. Samorząd Terytorialny- mówimy wtedy gdy podstawą wyodrębnienia grupy tworzącej samorząd jest zamieszkanie na określonym terytorium. Samorząd Zawodowy- mówimy wtedy gdy podstawą wyodrębnienia grupy tworzącej samorząd jest Zawód. Gdy taką podstawą jest interes gospodarczy wówczas mówimy o samorządzie gospodarczym. Gdy jest nią wyznanie mówimy o samorządzie Wyznaniowym.

19. Podział terytorialny- jest to względnie trwały podział terytorium państwa dokonywany dla potrzeb lokalnych jednostek organizacyjnych wykonujących funkcje adm. publicznych: 3 Rodzaje podziałów terytorialnych: A) zasadniczy podział terytorialny; B) pomocniczy podział terytorialny;

C) podział dla celów specjalnych. A- Zasadniczy podział terytorialny- tworzy się dla najważniejszych organów terenowych. B- Podział pomocniczy- to podział o charakterze pomocniczym w stosunku do najważniejszych organów terenowych np. podział gminy na sołectwa, osiedla czy dzielnice. C- Podziały specjalne- tworzone są dla potrzeb adm. specjalnej np. wojska czy kolei.

W latach 1975-1998 był dwustopniowy zasadniczy podział terytorialny (na gminy i województwa). Samorząd terytorialny z kolei zlikwidowano w 1950r. W 1990r. – przywrócenie samorządu terytorialnego.

20.Nadzór
jest pojęciem szerszym od kontroli, ponieważ obejmuje kontrolę i kompetencje władcze wobec organu kontrolowanego. Nadzorujący może nakazać zmianę zastanego stanu faktycznego. Pojęcie nadzoru wiąże się ściśle z hierarchicznym usytuowaniem jednego podmiotu na drugi.
Organ nadzorujący w pewnym sensie współadministruje organem, nad którym ma kompetencje władcze. Nadzór zawiera wszystkie elementy kontroli takie jak:
- Obserwacja
- ocena
- diagnoza
- sformułowanie wniosków
Oprócz wyżej wymienionych elementów w nadzorze zawarte są również możliwości wiążącego oddziaływania i władczej ingerencji w działalność określonego podmiotu.
Funkcja nadzoru jest ściśle limitowana prawem tak co do zakresu podmiotowego relacji nadzorczej (odnoszącej się do wskazania, kto nadzoruje, a kto podlega nadzorowi), jak i w odniesieniu do jej składników przedmiotowych (co do zakresu działalności poddanej nadzorowi).

21.Kontrola jest to czynność, polegająca na sprawdzeniu działania stanu faktycznego
i porównaniu ze stanem wymaganym (wyznaczonym) w normach prawnych, technicznych, ekonomicznych i innych oraz sformułowaniu wniosków, mających na celu zlikwidowanie nieprawidłowości, a także usprawnienie prac kontrolowanej jednostki.
Podstawowe funkcje kontroli, to:
- sprawdzanie,
- ocenianie,
- wnioskowanie.
Etapy postępowania kontrolnego:
- stwierdzenie stanu faktycznego badanych czynności, zjawisk, itp.,
- porównanie stanu faktycznego ze stanem określonym w normach prawnych, technicznych i innych i ustalenie nieprawidłowości od stanu wymaganego,
- ustalenie przyczyn stwierdzonych nieprawidłowości (obiektywnych niezależnych od działania jednostki kontrolowanej; subiektywnych- zależnych od jej działania),
- ustalenie osoby odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości, tj. straty, szkody i inne negatywne skutki,
- sformułowanie wniosków, zmierzających do likwidacji nieprawidłowości, usprawnienia działalności, osiągnięcia lepszych efektów.
Rodzaje kontroli:
- kontrola zewnętrzna
- kontrola wewnętrzna
Kontrola zewnętrzna to kontrola, przeprowadzana przez organy administracji publicznej lub jednostkę nadrzędną (organ zewnętrzny).
Kontrola wewnętrzna to kontrola, przeprowadzana przez kierownictwo jednostki lub w jego imieniu przez odpowiednią komórkę kontroli wewnętrznej.
Kontrola wewnętrzna dzieli się na:
- kontrolę funkcjonalną,
- kontrolę instytucjonalną.

dorotka

o prosze i wszyscy bedziemy miec juz opracowane pytania. dzieki

monika

jak myslicie lepiej isc na ustny czy pisemny

monika

kto dzisiaj zdaje ustny niech sie podzieli wrażeniami

Umpire

Hej
Powiem Ci że zdali chyba wszyscy, a pytania bardzo szczegółowe: np: co to jest administracja w sensie formalnym, przedmiotowy lub podmiotowym, co to są formy działania administracji ( nie wymieniać tylko definicje podać), co to są akty generalne. Jak coś wydukasz to zdasz. Język

dorotka

a jak myślicie jak bedzie jutro? Pytajnik