Ewelina21
Administrator
Dołączył: 01 Kwi 2008
Posty: 207
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 2 razy Ostrzeżeń: 0/3 Skąd: Strzyżów
|
Wysłany: Czw 21:53, 05 Cze 2008 Temat postu: |
|
|
Materiały z administracji publicznej w państwach europejskich: (skopiowane z forum gw 02)
[link widoczny dla zalogowanych]
Administracja – (wg prof. Ochendowskiego) jest to wszelka zorganizowana działalność, która zmierza do osiągnięcia pewnych celów. Jest to działalność:
1. Trwała (cecha ta musi mieć charakter powtarzalny, np. student spóźnia się ciągle na wykłady),
2. celowa,
3. planowa.
Administracja:
- prywatna
- publiczna
Administracja publiczna (brak definicji legalnej) jest definiowana poprzez następujące definicje:
1. definicję negatywną,
2. definicję klasyczną,
3. definicję wielkiej reszty.
Administracja (definicja negatywna) – to każda ta działalność państwa, która nie jest zaliczona do segmentów władzy ustawodawczej i sądowniczej.
* władza ustawodawcza (Sejm, Senat)
* władza wykonawcza (Prezydent, Rada Ministrów)
* władza sądownicza (Sądy, Trybunały)
Administracja publiczna (definicja pozytywna) – w ujęciu podmiotowym organizacyjnym – to przede wszystkim organy administracji publicznej jak i inne podmioty administrujące wykonujące zadania z zakresu administracji publicznej.
Administracja publiczna (definicja pozytywna) – w ujęciu przedmiotowym jest to ta działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracyjne albo inaczej zadania i kompetencje w zakresie władzy wykonawczej.
Administracja publiczna (wg prof. Izdebskiego i prof. M. Kuleszy) – to zespół działań, czynności, przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy, instytucje na podstawie ustawy i w formach określonych prawem.
Cechy administracji publicznej
Administracja publiczna:
- państwowa:
* rząd
- samorządowa:
* województwo
* powiat
* gmina
1. Administracja rządowa działa w imieniu i na rachunek państwa, natomiast administracja samorządowa działa w imieniu i na rachunek danej jednostki samorządu terytorialnego.
2. Zgodnie z konstytucyjną zasadą legalności (art. 7 Konstytucji RP) administracja publiczna działa na podstawie i w granicach prawa (może robić tylko to na co jej prawo zezwala).
3. Ma charakter władczy co oznacza, załatwianie danej sprawy należącej do administracji publicznej formą władczą jej działania w przewidzianych prawem formach.
4. Ma charakter bezosobowy, co oznacza że w ramach jej struktur występują organy i inne podmioty a nie osoby fizyczne, które przez większość doktryn określa się mianem „piastuna organu”.
5. Opiera się w swym działaniu na pracy zawodowego, fachowego aparatu urzędniczego.
6. Administracja publiczna działa zawsze na wniosek zainteresowanych podmiotów (np. wniosek o pozwolenie na budowę) jak i z urzędu - z własnej inicjatywy.
7. Działa w interesie publicznym, w imię dobra wspólnego.
Płaszczyzny działania administracji publicznej:
1.
- władcza
- klasyczna
- reglamentacyjna
2.
- niewładcza
- świadcząca
- usługowa
Sfery działania administracji publicznej:
1. sfera zewnętrzna– działalność administracji podejmowana w stosunku do podmiotów nie podporządkowanych służbową podległością danemu organowi administracji. Są to np. stosunki z obywatelami (np. Kowalski wnosi podanie o wydanie pozwolenia na budowę obiektu budowlanego – domu).
2. sfera wewnętrzna – w tej sferze występuje podporządkowanie organizacyjne, podległość służbowa (np. stosunek wójta z zatrudnionymi pracownikami w Urzędzie Gminy).
Podział terytorialny państwa – RP
Względnie trwałe rozczłonkowanie terytorialne państwa dokonane za pomocą norm prawnych w celu określenia terytorialnych podstaw działania jednostek samorządu terytorialnego a także innych jednostek, którym zlecono wykonywanie administracji publicznej.
Podział terytorialny:
a) Zasadniczy: (podstawowy albo ogólny)
1. województwa (tworzone na mocy ustawy)
2. powiaty (tworzone na mocy rozp. Rady Ministrów)
3. gminy (tworzone na mocy rozp. Rady Ministrów)
b) Pomocniczy: (tylko na poziomie gminy)
1. gminy wiejskie;
- sołectwa (tworzone na mocy uchwały Rady Gminy)
2. gminy miejskie;
- dzielnice (tworzone na mocy uchwały Rady Miasta)
- osiedla (tworzone na mocy uchwały Rady Miasta)
c) Specjalny:
Np.
- WKU,
- okręgi górnicze,
- zarządy dróg itp.
Dzielnica osiedla:
- Rada Osiedla(organ stanowiący)
- Zarząd(organ wykonawczy)
Sołectwo:
- Zebranie wiejskie (organ stanowiący)
- Sołtys(organ wykonawczy)
Gmina:
- Rada Gminy(organ stanowiący)
- Wójt(organ wykonawczy)
Powiat:
- Rada Powiatu(organ stanowiący)
- Zarząd Powiatu na czele ze Starostą(organ wykonawczy)
Województwo:
- Sejmik województwa(organ stanowiący)
- Zarząd Województwa na czele z Marszałkiem(organ wykonawczy)
Administracja:
- Państwowa (rządowa)
- Samorządowa; (samorząd terytorialny)
1. województwo (ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie wojewódzkim),
2. powiat (ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym),
3. gmina (ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym),
Gmina, powiat i województwo – jako jednostki samorządu terytorialnego posiadają osobowość prawną
Organy administracji (ze względu na zasięg działania dzielą się na):
- Centralne (obejmują całe terytorium RP):
* naczelne (bezpośrednio włączone do składu Rady Ministrów)
* pozostałe org. centr. (np. Komendant Główny Policji itp.)
- Terenowe (obejmują tylko część terytorium RP, np. województwo, powiat itp.).
Prezydent – znajduje się w segmencie władzy wykonawczej (wraz z Radą Ministrów)
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej:
Terytorium Wielkiej Brytanii jest podzielone na 4 kraje historyczne będące niegdyś samodzielnymi państwami:
1. Anglia,
2. Irlandia Północna,
3. Szkocja,
4. Walia.
W Wielkiej Brytanii możemy mówić o występowaniu (niejednolicie w całym państwie) następujących jednostek podziału terytorialnego kraju:
- regionów,
- hrabstw,
- dystryktów,
- parafii
W UK nie ma konstytucji w znaczeniu jakim przypisuje się Konstytucji RP.
System źródeł prawa:
1. Prawo stanowione.
2. Prawo precedensowe.
3. Konwenanse konstytucyjne.
4. Prawa i traktaty Unii Europejskiej.
Konwenanse konstytucyjne – to utarty powszechnie uznany sposób zachowania się w określonej sytuacji, uznany za prawną regułę działania. Ich stosowanie nie następuje przed sądem.
Władza ustawodawcza - parlament (dwuizbowy)
1. król (monarcha),
2. izba gmin (izba niższa - odpowiednik polskiego Sejmu),
3. izba lordów (izba wyższa – odpowiednik polskiego Senatu)
Władza wykonawcza: - rząd (parlament + ministrowie)
Władza sądownicza – niezawisłe sądy działające w imieniu Korony – system common law tzw. Precedensowy, sprawy drobne są załatwiane przez Sądy Pokoju - niezawodowi sędziowie - obywatele.
Monarcha - głowa państwa (UK – monarchia konstytucyjna)
Na czele władzy wykonawczej stoi król – „król panuje a rząd rządzi”. Władza królewska została przeniesiona w całości na parlament>
Władza wykonawcza:
- system dwupartyjny: Partia Konserwatywna i Partia Pracy,
- rząd wyłania partia zwycięska,
- rząd powoływany jest formalnie przez zneutralizowaną praktycznie głowę państwa.
Rząd - ogół ministrów powołanych przez premiera w liczbie około 100.
Liderowi zwycięskiej partii monarcha powierza misję tworzenia rządu. Premier musi być członkiem Izby Lordów lub Izby Gmin. Jest liderem opozycji monarchy,
Rząd dzieli się na:
- ministrów właściwych,
- ministrów korony.
Gabinet – 21 – osobowy organ rządu składający się z ministrów korony, ogniwo pośrednie pomiędzy parlamentem a resortami administracyjnymi z ministrami na czele, którzy stanowią rząd.
Premier - powoływany przez monarchę, jednak konwenans wymaga aby był to lider partii zwycięskiej. Premier jest najważniejszym i głównym doradcą królowej i równocześnie szefem rządu.
Władza sądownicza:
- najniższy szczebel – sądy pokoju,
- sądy hrabstw,
- najwyższym jest Supreme Court w Londynie
Na czele Partii Pracy Tony Blair stanął po śmierci jej dotychczasowego przewodniczącego Johna Smitha w maju 1994 roku. Kontynuował rozpoczętą przez poprzedników reformę struktur partyjnych i starania o przesunięcie programu partii na pozycje centrowe.
Blair ograniczył m.in. wpływy związków zawodowych w partii i usunął z jej programu postulat nacjonalizacji gospodarki.
W wyborach ł maja 1997 roku Partia Pracy, po raz pierwszy od 18 lat, pokonała konserwatystów, zdobywając absolutną większość 179 mandatów w Izbie Gmin.
Od listopada 1999 roku Tony Blair jest wiceprzewodniczącym Międzynarodówki Socjalistycznej, 6 maja 2005 roku został premierem Wielkiej Brytanii po raz trzeci.
Włochy:
Podział administracji:
* regiony,
* prowincje,
* gminy
Występuje ustrój demokratyczny, republika z dwuizbowym parlamentem :
* Izbą Deputowanych
* Senatem
Obie izby parlamentu wybierane są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym.
Głową państwa jest Prezydent Republiki wybierany na 7 letnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe.
Ustrój państwa można określić jako odmianę systemu parlamentarnego, w którym wzmocniona jednak rolę Prezydenta.
Władza ustawodawcza:
Parlament Włoski jest dwuizbowy, składa się z Izby Deputowanych oraz Senatu.
Obie izby skonstruowane zostały jako przedstawicielstwo polityczne suwerennego ludu, obie powołuje Lud jako taki, w swej całości i żadna z izb nie jest przedstawicielstwem zorganizowanym na jakiejkolwiek innej podstawie.
Członkowie obu izb cieszą się również identycznym immunitetem:
- materialnym w zakresie wykonywania swych funkcji
- formalnym obejmującym odpowiedzialność karną w zakresie innych podejmowanych przez nich czynności
- przysługuje im prawo do wynagrodzenia
Każda z izb posiada bardzo podobną organizację wewnętrzną. Do Izby Deputowanych wybierani są obywatele, którzy ukończyli 25 lat, natomiast do Senatu - ci, którzy ukończyli 40 lat.
Władza Wykonawcza:
1. Rada Ministrów
Premier przedstawia prezydentowi skład Rady Ministrów.
Rząd:
* sprawuje kierownictwo nad ogólną polityką państwa,
* realizuje politykę zagraniczną,
* zabezpiecza porządek publiczny,
* bezpieczeństwo państwa.
Premier:
* kieruje ogólną polityką rządu,
* zapewnia jednolitość zarządzania państwem.
Parlament
Może upoważnić rząd, na określony czas i w określonych sprawach, do wydawania dekretów ustawodawczych. Natomiast bez delegacji parlamentu rząd może wydawać rozporządzenia tymczasowe z mocą ustawy, ale tylko w wyjątkowych i nadzwyczajnych okolicznościach.
2. Prezydent Republiki
Wybierany na wspólnym posiedzeniu obu izb parlamentu z udziałem delegatów rad regionalnych. Kadencja prezydenta wynosi 7 lat, i bez ograniczeń reelekcji.
Prezydent:
* jest głową państwa,
* reprezentuje jedność narodu,
* jest strażnikiem konstytucji
* ratyfikuje umowy międzynarodowe,
* zarządza wybory do parlamentu,
* jest zwierzchnikiem sił zbrojnych,
* przewodniczy Najwyższej Radzie Obrony,
* ogłasza dekrety z mocą ustawy,
* wszystkie akty prawne prezydenta wymagają kontrasygnaty premiera lub odpowiedniego ministra.
Prezydent ponosi odpowiedzialność konstytucyjną za zdradę stanu lub naruszanie konstytucji. W stan oskarżenia stawia go parlament bezwzględną większością głosów obu izb, a sądzi Trybunał Konstytucyjny w składzie powiększonym o 16 członków powoływanych w drodze losowania spośród obywateli spełniających wymogi wybieralności do Senatu.
Władza sądownicza:
Najniższym stopniem organizacji powszechnego wymiaru sprawiedliwości są sędziowie pokoju, orzekający w najdrobniejszych sprawach, cywilnych.
Trzecim stopniem sądownictwa są „trybunały" będące sądami pierwszej instancji w sprawach karnych o średnim ciężarze gatunkowym, a także sądami drugiej instancji wobec orzeczeń sądów pretorskich zapadających w pierwszej instancji. Trybunały orzekają w trzyosobowym składach.
Sądami pierwszej instancji dla najcięższych spraw karnych są „sądy przysięgłych" orzekające w składzie dwóch sędziów i 6 ławników.
Drugą instancją od wyroków trybunałów są natomiast sądy apelacyjne, funkcjonujące we wszystkich z 20 regionów.
Sadem najwyższym jest Trybunał Kasacyjny.
System sądów stanowi, według słów Konstytucji włoskiej, system organów „autonomicznych i niezawisły od wszelkich innych władz". Niezawiśli są również sędziowie, którzy są również nieusuwalni i podlegają jedynie ustawom.
Niemcy:
Stolicą federalną jest Berlin, gdzie jest siedziba rządu federalnego (Bundesregierung), jednak część ministerstw znajduje się w Bonn.
Prezydent Niemiec jest formalnie głową państwa, lecz pełni on w zasadzie rolę:
* głównie reprezentacyjną,
* posiada pewną władzę nad systemem sądowniczym,
* jego władza nabiera większego znaczenia tylko w czasie kryzysów gabinetowych, kiedy to ma on prawo wskazać kandydata na kanclerza oraz rozwiązać parlament.
Angela Merkel jest kanclerzem Niemiec.
Głową państwa jest prezydent federalny, wybierany przez Zgromadzenie Narodowe na pięcioletnią kadencję. Jest możliwość jednokrotnego powtórzenia kadencji.
Prezydent ma czysto reprezentacyjne znaczenie:
* jest symbolem państwa, moderatorem,
* nie ma prawa wetowania ustaw (może je jedynie odesłać do Trybunału),
* posiada prawo mianowania ambasadorów i konsulów oraz wysuwania kandydatury kanclerza.
Władzą ustawodawczą
Jest Bundestag wraz z drugą izbą Radą Federalną Niemiec (Bundesrat). Bundestag wybierany jest co cztery lata w wyborach pięcioprzymiotnikowych:
* powszechnych,
* równych,
* bezpośrednich (jednostopniowych),
* tajnych,
* proporcjonalnych,
Choć zasadniczo jest to system mieszany z zapewnieniem wejścia do parlamentu wszystkich kandydatów, którzy w swych okręgach uzyskali większość.
Bundestag na wniosek prezydenta dokonuje:
* wyboru kanclerza i rządu,
* kontroluje jego prace,
* zatwierdza umowy międzynarodowe,
* uchwala ustawy, wybiera (wraz z Bundesratem) prezydenta.
Na czele izby niższej stoi przewodniczący Bundestagu (wraz ze swoimi zastępcami). Obecnie jest nim Norbert Lammert z CDU.
Władzę wykonawczą
Stanowi rząd federalny z kanclerzem federalnym na czele.
Pozycja kanclerza jest mocniejsza niż polskiego premiera.
Kanclerz ma prawo:
* bezpośrednio ingerować w prace swoich ministrów,
* nie można pociągnąć całego rządu do odpowiedzialności politycznej. Dzieje się tak dlatego, że każdy z ministrów działa według wytycznych kanclerza. Dopiero gdy kanclerz zostanie pociągnięty do odpowiedzialności za pomocą konstruktywnego wotum nieufności, wówczas rząd pośrednio pociągnięty jest do odpowiedzialności. Parlament nie może odwoływać poszczególnych ministrów (zasada odpowiedzialności rządu en bloc).
Najwyższe instancje sądowe to:
1. Federalny Trybunał Konstytucyjny,
2. Federalny Sąd Administracyjny,
3. Trybunał Federalny,
4. Federalny Sąd Pracy,
5. Federalny Sąd Socjalny,
6. Federalny Trybunał Finansowy.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Ewelina21 dnia Śro 11:19, 25 Cze 2008, w całości zmieniany 22 razy
|
|